Inspraak en participatie
De raad heeft via schriftelijke vragen het college verzocht te rapporteren over de toepassing van de inspraak- en participatieverordening (RIS170138). Het college heeft in april 2013 bij de beantwoording van deze schriftelijke vragen (RIS256157) toegezegd om hierover jaarlijks te rapporteren in de programmarekening (RIS256157), omdat versterking van participatie in brede zin een speerpunt is. Dit college heeft van beleidsparticipatie een belangrijke prioriteit gemaakt. Bij elk beleidsvoorstel dat naar de gemeenteraad gaat is opgenomen of er sprake is (geweest) van een participatieproces en in welke vorm. In de programmarekening wordt jaarlijks (kwantitatief) gerapporteerd hoe vaak welk participatieniveau toegepast is.
In vergelijking met 2023 zien we in 2024 een lichte stijging in zowel het aantal inspraak- als participatietrajecten (16 respectievelijk 127 in 2024 ten opzichte van 14 respectievelijk 112 in 2023). Ook in 2024 werden voornamelijk participatietrajecten uitgevoerd (bijna 90% van het totaal aan inspraak- en participatietrajecten).
Vergeleken met 2023 werden in 2024 meer participatietrajecten uitgevoerd die meer ruimte bieden voor invloed. De meeste participatietrajecten liggen in 2024 op de mate van invloed raadplegen en adviseren. Raadplegen is de minimale mate van invloed die mogelijk is in participatietrajecten (zie ook de toelichting op de tabel hieronder). Ook in 2024 is raadplegen het meest gebruikte niveau van participatie (99). De verhouding van het aantal trajecten met het niveau raadplegen ten opzichte van het totale aantal participatietrajecten is in 2024 licht gedaald, van 90% in 2023 naar 78 % in 2024.
In plaats hiervoor wordt meer ruimte voor invloed gemaakt. Zo is het aandeel trajecten met het niveau adviseren ten opzichte van het totale aantal participatietrajecten in 2024 16%. Dat was in 2023 5%. Meebeslissen, het maximale niveau van invloed dat mogelijk is in participatietrajecten van de gemeente, is in 2024 in drie projecten toegepast, twee meer dan in 2023.
Tabel diensten met overzicht inspraak- en participatietrajecten 2024
Totaal aantal projecten (N=) | 143 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
Aantal inspraaktrajecten (x=) | 16 | ||||
Totaal aantal participatietrajecten (n=) | 127 | Raadplegen(a) | Adviseren(b) | Coproduceren(c) | Meebeslissen(d) |
Waarvan mate van invloed (a,b,c,d) | 99 | 20 | 5 | 3 | |
De hierboven genoemde getallen hebben betrekking op participatie het kader van de in 2024 geldende inspraak- en participatieverordening (RIS 170138). Maar er gebeurt veel meer aan participatie. Participatie wordt ook georganiseerd bij trajecten in de openbare ruimte. Samen met bewoners en ondernemers hebben de stadsdelen overleg over investeringen in welzijn en de leefomgeving. Vaak gaat het hier om kleinere uitvoeringstrajecten binnen bestaande budgetten en vindt daarom geen besluitvorming in de raad plaats. Om deze reden vallen deze trajecten buiten het toepassingsgebied van de verordening en zijn ze ook niet in dit overzicht opgenomen. Voor meer informatie rondom deze trajecten, zie programma 14.
Toelichting op tabel: definitie inspraak en participatieniveau (op basis van inspraak- en participatieverordening 2012 (RIS 170138).
Inspraak | inspraakgerechtigden de mogelijkheid geven om hun mening over een gemeentelijk beleidsvoornemen kenbaar te maken |
|---|---|
Raadplegen | het gelegenheid geven aan belanghebbenden en/of belangstellenden om ideeën, wensen en meningen naar voren te brengen of voorkeuren aan te geven die bij de beleidsvorming worden betrokken; |
Adviseren | het vragen aan belanghebbenden om binnen vooraf gestelde kaders een gezamenlijk antwoord te geven op een door een bestuursorgaan geformuleerde vraag |
Coproduceren | het door gemeente en belanghebbenden in gezamenlijk overleg ontwikkelen van een plan met inachtneming van vooraf meegegeven kaders |
Meebeslissen | het gelegenheid geven aan belanghebbenden om binnen een vooraf aangegeven kader een bindende keuze te maken uit ten minste twee alternatieven |