Toelichting w-vragen per onderdeel
Cultuur
Cultuur
Wat hebben we bereikt?
- Gedurende 2024 vonden weer vele culturele activiteiten plaats.
- 86% van de inwoners bezocht een culturele activiteit en daarmee ligt dat percentage weer op het pre-covid niveau. 27% van de inwoners bezocht maandelijks een culturele instelling, het is voor het eerst sinds de metingen in 2018 begonnen, dat dit zo hoog is.
- In 2023 werden de door de gemeente gesubsidieerde organisaties ruim 2,8 mln. keer bezocht. De cijfers over 2024 volgen in mei 2025.
- In 2024 werd het culturele aanbod door de inwoners van Den Haag beoordeeld met een 7,3.
- Met de drie aanvraagrondes voor Haagse Kunst en Cultuurprojecten konden 62 projecten worden gehonoreerd.
- De regeling Haagse Kunst en Cultuurprojecten is geëvalueerd en aangepast met snellere procedures voor kleinere aanvragen.
- De Makersregeling ondersteunde in 2024 dertig individuele makers met hun artistieke ontwikkeling.
- De Nachtvisie is vastgesteld en leidde tot de subsidieregeling Impuls Nachtcultuur, waarmee 13 initiatieven zijn gehonoreerd.
- De subsidieregeling Cultuurparticipatie Jong Den Haag heeft bewezen grote impact te hebben op deelnemende jongeren. Dit blijkt uit een impactmeting die aan uw raad is verzonden (RIS318997 ).
- Het budget voor toegankelijkheid in de cultuursector is volledig besteed vanuit het programma Toegankelijke Stad voor Iedereen.
Wat hebben we gedaan?
Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur
De cultuursubsidies in de stad worden iedere vier jaar opnieuw verdeeld. 2024 was het laatste jaar van de periode 2021-2024 (RIS306137 ). Een periode die gekenmerkt wordt door de invloeden en gevolgen van twee jaar covid (2020-2022) en een oorlog in Oekraïne. Vier jaar waarin cultuurinstellingen deels dicht waren, plannen niet uitgevoerd konden worden en instellingen te maken kregen met financiële en personele uitdagingen. Ondanks deze gebeurtenissen zijn er op vele creatieve manieren culturele activiteiten (online) gepresenteerd en als het kon en mocht, stonden de deuren wagenwijd open voor het publiek. In 2024 waren de bezoekersaantallen weer op niveau, maar was er nog een financiële nasleep van corona.
Op basis van de Evaluatie Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2021-2024 (RIS310440 ) is er vanaf 2022 gewerkt aan de totstandkoming van het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2025-2028 (RIS319863 ). De grootste veranderingen die zijn doorgevoerd hebben betrekking op de systematiek van subsidieverdeling, de wijze van adviseren en het subsidiestelsel. In 2024 dienden 91 instellingen een vierjarige subsidieaanvraag in die door een onafhankelijke adviescommissie zijn beoordeeld. Het advies (RIS319115 ) hierover werd in juni 2024 overhandigd aan het college, dat het advies heeft overgenomen. 70 instellingen ontvangen vanaf 2025 een vierjarige subsidie.
Ook is in 2024 aan de totstandkoming van het eerste Tweejarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2025-2026 (RIS320326 ) (TJB) gewerkt. Een onafhankelijke adviescommissie heeft alle aanvragen beoordeeld en een advies uitgebracht aan het college, dat met de vaststelling van het TJB ook het advies heeft overgenomen. 20 instellingen ontvangen vanaf 2025 een tweejarige subsidie.
Haagse kunst- en cultuurprojecten
Er zijn in 2024 drie aanvraagrondes geweest in de subsidieregeling Haagse Kunst en Cultuurprojecten. Het budget is volledig besteed, waarmee 62 projecten konden worden mogelijk gemaakt.
De regeling is in 2024 geëvalueerd, aangepast, en vanaf 1 oktober 2024 weer opengesteld. Belangrijkste wijziging is dat er voor kleinere aanvragen een snellere, lichtere procedure is en dat de categorie voor ‘onderzoek en experiment’ is ondergebracht bij de Makersregeling. In deze categorie werden in 2024 26 kleine aanvragen gehonoreerd, naast de 62 grotere projecten.
Subsidieregeling stimulering Cultureel Ondernemerschap
Er zijn twaalf aanvragen gehonoreerd, waarmee het budget volledig besteed is. Deze regeling is meegenomen in bovenstaande evaluatie. De regeling wordt in de periode 2025-2028 voortgezet.
Makersregeling
De Makersregeling is volledig besteed in 2024. Daarmee zijn er weer 30 individuele makers ondersteund in hun artistieke ontwikkeling.
Broedplaatsen
Ook in 2024 is uitvoering gegeven aan het geldende broedplaatsenbeleid (RIS306133 ). Er is sprake van een onderbesteding op de bijbehorende subsidieregeling. In 2025 wordt het broedplaatsenbeleid vernieuwd en daarin zal een nieuw bestedingsvoorstel worden gedaan.
Culturele programmering publieke ruimte
In 2024 is de realisatie van het Spuiplein van start gegaan. Met de Stichting Spuiplein wordt onderzocht op welke wijze deze ruimte cultureel kan worden geprogrammeerd. Stadstekenaar
Van de Stadstekenaar was maandelijks een tekening te zien in de zaterdageditie van het AD, er waren workshops ‘samen een stadstekening maken’ in de stadsdelen Laak, Ypenburg en Loosduinen en er was een tentoonstelling bij Nieuwspoort.
Toegankelijkheid in de cultuursector
Het vanuit programma Cultuur toegevoegde budget aan de subsidieregeling Toegankelijke stad voor iedereen is volledig besteed ten behoeve van de toegankelijkheid van de cultuursector. Zo heeft Het Nationale Theater subsidie ontvangen voor het ‘HNT onbeperkt’, een programma om het theater toegankelijk te maken voor mensen met een zichtbare en onzichtbare beperking en heeft Rewire kunnen werken aan de toegankelijkheid van het festival.
Nachtcultuur
De Nachtvisie is op 28 november 2024 vastgesteld. Eind 2024 is de subsidieregeling Impuls Nachtcultuur opengesteld, passend bij de uitgangspunten van de Cultuurvisie en de Nachtvisie. Daarmee zijn 13 nieuwe initiatieven gehonoreerd.
Cultuureducatie en participatie
- Subsidieregeling Cultuurparticipatie Jong Den Haag
Met de subsidieregeling Cultuurparticipatie Jong Den Haag stimuleren we de cultuurparticipatie van jongeren en kinderen. Het gaat om initiatieven die zowel door culturele instellingen als door jongeren zelf worden georganiseerd. In totaal hebben 24 individuen en 31 rechtspersonen in 2024 een subsidie ontvangen. Daarmee is het budget volledig besteed. Uit een impactmeting die aan uw raad is verzonden (RIS318997 ) blijkt dat deze regeling zeer grote impact maakt op de deelnemers. - Cultuureducatie met Kwaliteit (CmK)
Voor de (landelijke) regeling ‘Cultuureducatie met kwaliteit betreffende het primair onderwijs’ was van 2021 t/m 2024 jaarlijks ruim € 0,8 mln. beschikbaar, namelijk € 0,4 mln. van de gemeente en € 0,4 mln. van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Hiermee worden de scholen in het primair en voortgezet onderwijs in staat gesteld om cultuuronderwijs te integreren in het reguliere lesprogramma van de school. Ook wordt de verbinding gemaakt tussen scholen en de directe culturele omgeving van de school. Deze subsidie wordt door CultuurSchakel besteed aan de hand van het opgestelde vierjaren plan.
- Acties nota cultuureducatie 2021 (VVE en mbo)
Vanuit de Nota Cultuureducatie 2021 is via onderwijs en cultuur een extra bedrag van € 0,2 mln. ingezet voor het uitvoeren van de actielijnen vve en mbo, waarbij cultuuraanbod op de voorschoolse educatie en het mbo wordt versterkt. - Kinderen, Cultuur en Kansen
Samen met Stichting Leergeld Den Haag hebben de culturele instellingen Art-S-Cool, Haags Theaterhuis, Muziekcentrum 1001 Nachten en Young Colourful and Talented (voorheen Beweigi) de handen ineengeslagen om kansen voor cultuurparticipatie te creëren en meer jeugdigen in kwetsbare situaties te bereiken. De partners bieden in deze samenwerking ook ruimte aan het stimuleren van talentontwikkeling en het delen van expertise met partners in de stad. Samen maakten de partners het mogelijk dat er meer kinderen uit minimagezinnen mee konden doen aan cultuureducatie activiteiten én dat meer kinderen uit deze gezinnen hun artistieke talenten kunnen ontwikkelen. Voor dit project was in 2024 € 0,2 mln. beschikbaar. - Publieksonderzoek
In 2024 is het verzamelen van data voor het 3e publiekonderzoek voortgezet en is door The Hague & Partners een begin gemaakt met de analyse. De resultaten worden in Q1 van 2025 verwacht. - Subsidieregeling Haagse Amateurkunst
Jaarlijks stelt de gemeente Den Haag aan CultuurSchakel budget beschikbaar voor de uitvoering van de Subsidieregeling Haagse Amateurkunst. In 2024 heeft CultuurSchakel het budget voor deze regeling (waaronder ook Geld voor je Kunst!) kunnen ophogen en is een aantal versoepelingen doorgevoerd ten gunste van het amateurkunstveld. Daarnaast is een pilotregeling ingericht voor festivals in de zomer van 2024.
Cultuurmarketing
Naast de gebruikelijke activiteiten op het gebied van cultuurmarketing die vanuit de jaarlijkse bijdrage aan The Hague & Partners worden bekostigd, is er in 2024 een start gemaakt met de ontwikkeling van een cultuurmarketingbeleid. Dit gebeurt in samenwerking met de culturele sector en op basis van de Cultuurvisie Den Haag 2033 (RIS315525 ) en de Haagse positioneringsstrategie (RIS308268 ). De resultaten hiervan worden in 2025 bekend gemaakt.
Europese Culturele Hoofdstad 2033
In 2024 is, in samenwerking met de initiatiefnemers van de motie Den Haag Europese Culturele Hoofdstad 2033 (RIS316149 ), gewerkt aan een Europese benchmarkanalyse onder vijf hoofdsteden die Europese Culturele Hoofdstad zijn geweest, zijn er presentaties gegeven aan en gesprekken gevoerd met onder andere de culturele sector, de Economic Board The Hague en interne beleidsafdelingen om te toetsen of er draagvlak is voor dit intensieve en kostbare project. Daarnaast is er de website www.dh33.nl ontwikkeld om zowel steunbetuigingen als een eerste wensverkenning op te halen en is met input van de culturele sector een Cultureel Manifest opgesteld waarin de visie en de betekenis van deze kandidatuur voor de stad is vastgelegd.
Wat heeft het gekost?
Cultuur | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2024 | 64.675 | 754 | 63.920 | N | ||
Begroting 2024 | 64.203 | 444 | 63.759 | N | ||
Resultaat | 472 | N | 310 | V | 161 | N |
De lasten bestaan voor het grootste deel (€ 62 mln.) uit verleende subsidies onder verschillende subsidieregelingen, zoals Meerjarenbeleidsplan kunst en cultuur en Haagse kunst- en cultuurprojecten. Een bedrag van € 2,2 mln. betreft salarislasten en € 0,5 mln. overige lasten.
De baten omvatten ontvangen subsidies van het rijk en € 0,4 mln. voor het kunstproject.
Financieel resultaat activiteit Cultuur € 0,2 mln. N / I
Lasten: € 0,5 mln. N / I
Voor het kunstproject in het kader van de Rotterdamse Baan is ca. € 0,4 mln. aan lasten geboekt die niet in de begroting van dit programma waren opgenomen. Dit is een neutrale mutatie, omdat deze uitgaven worden gedekt uit een reserve die hiervoor is gevormd. Er is bij OCW Overige verschillen leiden tot ca. € 0,1 mln. nadelig.
Baten: € 0,3 mln. V / I
Voor het kunstproject in het kader van de Rotterdamse Baan is ca. € 0,4 mln. aan baten geboekt die niet in de begroting van dit programma waren opgenomen. Dit is een neutrale mutatie, omdat het de doorbelasting van gemaakte kosten naar een reserve betreft. Overige verschillen bedragen ca. € 0,1 mln. nadelig.
Beeldende kunst
Beeldende kunst
Wat hebben we bereikt?
In 2024 hebben we het meldpunt buitenkunst voortgezet en uitgebreid. Het systeem Signalen is gekoppeld aan het meldpunt en bewoners en collega's weten dit meldpunt beter te vinden. Ook zijn er procedures opgesteld voor het aanvragen van initiatieven voor buitenkunst. Alle procedures staan op de gemeentelijke website.
Dit jaar waren er 6 afleveringen van Wat een verbeelding te zien bij OmroepWest.
Wat hebben we gedaan?
De website BKDH.nl is aangevuld met 20 kunstwerken om zo de website steeds completer te maken. De buitenbeelden in eigendom van de gemeente zijn schoongemaakt en bij een aantal zijn restauraties uitgevoerd zoals bij Carel Visser, Omgevingskunstwerk met 6 sculpturen , voor het Museon, en Dora Dolz, Zeelandschap . Op de Koekamp is in augustus het Julianamonument onthuld.
Wat heeft het gekost?
Beeldende kunst | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2024 | 402 | 0 | 402 | N | ||
Begroting 2024 | 407 | 0 | 407 | N | ||
Resultaat | 5 | V | 0 | 5 | V |
De lasten betreffen het beheer en onderhoud van gemeentelijke kunst in de openbare ruimte.
De uitgaven zijn in 2024 vrijwel gelijk aan de begroting.
Accomodaties voor kunstbeoefening
Accomodaties voor kunstbeoefening
Wat hebben we bereikt?
In 2024 vond de verbouwing plaats van de Noodzetel , de nieuwe muzikale broedplaats en ruimte voor het Haags Gemeente Archief. Medio 2025 zal deze in gebruik zal worden genomen. Daarnaast zijn diverse verduurzamingsprojecten uitgevoerd waaronder de Prinsegracht 62-64 (Kunstgreep '95) en Van Beyerenstraat 4 ( AB4 ). Tevens is Hogezand 42 (Concordia) voorzien van akoestische maatregelen. Ook is de tender voor de exploitatie van Prinsegracht 27 en Hogezand 42 gepubliceerd.
Wat hebben we gedaan?
Het jaar 2024 is besteed aan de verdere uitwerking, planvorming en onderzoek van verschillende projecten. Er is een collegebesluit genomen aangaande het in erfpacht uitgeven van De Helena en het voorbereiden van de bijbehorende tender (RIS319430 ).
In 2024 is het ontwerpteam Europees aanbesteed voor de verbouwing van Muzee. In 2025 wordt het ontwerp gemaakt, medio 2026 wordt de aannemer geselecteerd en het doel is om eind 2027 Muzee op te leveren. In 2024 zijn de bijgebouwen van Muzee omgebouwd tot depots.
Het college heeft besloten om Paviljoensgracht 18 aan te wijzen als huisvestingslocatie voor een vrijplaats en de broedplaats De Helicopter. In 2024 heeft tevens besluitvorming plaatsgevonden over de verduurzaming van De Constant Rebecqueplein 20A (DCR).
Het pand van Korzo is verduurzaamd. In Museon is de regeltechniek voor het klimaatsysteem vervangen en binnenkort wordt de koelmachine voor het museum en het depot vervangen.
Daarnaast is er verduurzaamd op de locaties van het Haags Openbaar Vervoer Museum, theater Diligentia, Musicon, en Ledeganckplein 7 (ateliers). Denk daarbij aan maatregelen zoals het aanbrengen van isolatieglas, kruipruimte-isolatie, dakbedekking, enz.
Wat heeft het gekost?
Accommodaties voor kunstbeoefening | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2024 | 17.838 | 7.057 | 10.781 | N | ||
Begroting 2024 | 20.421 | 6.975 | 13.446 | N | ||
Resultaat | 2.583 | V | 82 | V | 2.665 | V |
In 2024 is € 17,8 mln. besteed aan beheer en planmatig onderhoud (zie ook de paragraaf vastgoed in de programmarekening). De baten betreffen grotendeels huurinkomsten.
Financieel resultaat Accommodaties voor kunstbeoefening € 2,7 mln. V/I
Lasten: € 2,6 mln. V / I
De lasten vielen € 2,6 mln. lager uit bij het vastgoed. Vooral in verband met de Koninklijke Schouwburg, Theater aan het Spui, Amare, Ledeganckplein, Koorenhuis, Zeebelt, Haags Filmhuis en diverse overige. Dit betreft voor een groot deel het uitstel van kosten door de volgorde waarin de werkzaamheden zijn gepland, de samenhang van onderhoud en verduurzaming, en het uitblijven van de ondertekening van een intentieverklaring voor verduurzaming. De onderbesteding op onderhoud zal worden toegevoegd aan de reserve onderhoud vastgoed.
Baten: € 0,1 mln. V / I
De baten waren € 0,1 mln. hoger (overige verschillen)..
Musea
Musea
Wat hebben we bereikt?
- De verbouwing en renovatie van het Haags Historisch Museum zijn van start gegaan.
- De eerste stap naar de transformatie van de Amerikaanse Ambassade naar het Nieuwe Eschermuseum is genomen door de beschikbaarstelling van een voorbereidingskrediet.
- Museon-Omniversum opende een vaste locatie in Zuidwest voor MuseumLAB.
Wat hebben we gedaan?
- Verbouwing Haags Historisch Museum: dit zorgt voor een toekomstbestendige sterke pijler onder de aantrekkelijkheid van het Museumkwartier voor bewoners en bezoekers. In juni stemde de raad in met het krediet benodigd voor de uitvoering van de renovatie en uitbreiding. Met gratis entree en rondleidingen en een groot feest werd in oktober tijdelijk afscheid genomen van het museumgebouw, dat naar verwachting in 2027 heropent.
- Escher in de Ambassade: Ook via de herontwikkeling van het gebouw van de voormalige Amerikaanse Ambassade tot Eschermuseum werkt de gemeente aan versterking van het Museumkwartier. In november stemde de raad in met een voorbereidings- en uitvoeringskrediet, waarmee de aanbesteding kan starten voor de selectie van een ontwerpteam.
- Museon-Omniversum, dat haar 160-jarig bestaan vierde, opende na een pilotfase in 2024 een vaste locatie in Den Haag ZuidWest voor MuseumLAB om de toegankelijkheid van cultuur, natuur en wetenschap voor (jongere) buurtbewoners te vergroten. De ter gelegenheid van het Herdenkingsjaar Slavernijverleden door het Haags Historisch Museum gemaakte expositie Koloniaal Den Haag was in pop-up vorm dit jaar te zien in zeven bibliotheken en het atrium van het stadhuis. Fotomuseum Den Haag toonde in 'Moerwijk Forever' foto's waarin kinderen uit de buurt hun dagelijkse bezigheden, dromen en uitdagingen in beeld brachten en zelf voor de tentoonstelling selecteerden.
Collectiezaken
Onder de vele musea in Den Haag beheren Museum Bredius, Escher in Het Paleis, het Haags Historisch Museum, het Kunstmuseum (met KM21 en Fotomuseum) en Museon-Omniversum collecties in gemeentelijk eigendom.
De gemeentelijke collectie in het Haags Historisch Museum werd verrijkt door de schenking van een portret van de staatsman-dichter Constantijn Huygens door de beroemde schilder Nicolaes Maes. Escher in het Paleis kon dankzij een bijzondere schenking van onder meer twee nooit eerder getoonde ontwerptekeningen het minder bekende werk van Escher voor de openbare ruimte belichten.
Wat heeft het gekost?
Musea | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2024 | 25.800 | 1.919 | 23.881 | N | ||
Begroting 2024 | 25.575 | 1.923 | 23.652 | N | ||
Resultaat | 225 | N | 4 | N | 229 | N |
De lasten hebben betrekking op de instandhouding van het breed museaal aanbod en het behoud van cultureel erfgoed en professioneel collectiebeheer. Hiervoor is in 2024 een bedrag van € 21,9 mln. aan subsidie verleend aan instellingen. De overige lasten betreffen het onderhoud aan en overige activiteiten voor de gemeentelijke museale instellingen.
De baten betreffen huurinkomsten.
Archeologie
Archeologie
Wat hebben we bereikt?
In de Haagse bodem liggen archeologische sporen en resten die duizenden jaren oud zijn. Archeologie Den Haag beschermt, onderzoekt, bewaart en presenteert deze resten.
Wat hebben we gedaan?
- Dit jaar was de gemeente Den Haag gaststad voor het landelijke archeologencongres de Reuvensdagen. Meer dan 650 archeologen uit Nederland waren twee dagen te gast in de Fokkerterminal.
- In 2024 zijn 150 lessen op scholen en in verzorgingshuizen georganiseerd. Hierdoor zijn 4.172 mensen bereikt.
- De gemeente heeft 33 vooronderzoeken uitgevoerd die tot één opgraving (aan de Madepolderweg) hebben geleid (afgezien van het Binnenhof). Vooral op het Binnenhof en in Den Haag Zuidwest werd intensief onderzoek gedaan.
- In 2024 zijn 250 adviezen gegeven, archeologie is goed aangehaakt bij het definitieve omgevingsplan. Alle adviesaanvragen zijn beantwoord.
- In 2024 is een tentoonstelling over het Binnenhof in het Atrium gerealiseerd. Voor het bezoekerscentrum Binnenhofrenovatie zijn twee Virtual Reality-spellen gemaakt.
- Verder zijn 99 Historische Informatie Punt (HIP) activiteiten georganiseerd (archeologische workshops en lezingen). De cursus Hagologie (voor volwassenen) is twee keer verzorgd.
- Er is veel aandacht geweest voor Haagse archeologie in de media, zoals bijvoorbeeld in het NOS (jeugd) journaal en het Klokhuis. Ook is er aandacht voor archeologie in de documentairereeksen ‘De mensen van Zuidwest’ en ‘Ondertussen aan de Hofvijver’.
- Het pand van archeologie deed mee met de Museumnacht en had rond de 1.000 bezoekers.
- In 2024 is het datalab erfgoed voorgelegd aan het archeologisch werkveld en zeer goed ontvangen.
- De gemeente is verdergegaan met het professionaliseren van het archeologisch depot. Hiervoor wordt een nieuw ICT-programma aangeschaft en wordt gewerkt aan de deponering van oude projecten.
Wat heeft het gekost?
Archeologie | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2024 | 2.015 | 431 | 1.584 | N | ||
Begroting 2024 | 2.237 | 400 | 1.837 | N | ||
Resultaat | 222 | V | 31 | V | 253 | V |
Financieel resultaat activiteit Archeologie € 0,2 mln. V / I
Lasten: € 0,2 mln. V / I
Vanuit archeologie worden projecten uitgevoerd rond het renovatieproject Binnenhof. Deze projecten zijn in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf en de kosten worden ook door hen vergoed. Daarom is sprake van lagere lasten binnen het gemeentelijk budget.
Baten: € 0 mln. V/ I
Overige verschillen .
De lasten bestaan enerzijds uit € 0,8 mln. apparaatslasten en anderzijds uit projecten (o.a. project renovatie Binnenhof), uitvoering en overig. Er is € 0,4 mln. aan opbrengsten ontvangen in verband met archeologische onderzoeken voor derden.
Gemeentearchief
Gemeentearchief
Wat hebben we bereikt?
Het Haags Gemeentearchief geeft uitvoering aan de wettelijke verplichting van de Gemeente om (digitale) informatie in goede, geordende, toegankelijke en duurzame staat te beheren, te ontsluiten en beschikbaar te stellen. Dit betreft zowel analoog als digital born data/informatie. Het Haags Gemeentearchief draagt sterk bij aan actieve openbaarmaking (i.h.k.v. de Woo). Dit is belangrijk voor de gemeente en haar inwoners en bedrijven om overheidstaken uit te voeren - verantwoording af te kunnen leggen – rechtszekerheid te kunnen bieden, - wetenschappelijk onderzoek te kunnen laten uitvoeren – en erfgoed en context te behouden.
Als bijzondere opdracht beheert het archief de historische archieven en collecties van de gemeente Leidschendam-Voorburg en de muziekarchieven en -collecties van het voormalig Nederlands Muziek Instituut.
Wat hebben we gedaan?
Ook in 2024 is door het Haags Gemeentearchief (HGA) volop gedigitaliseerd. Eind 2024 is dat ongeveer 0,5 miljoen scans. Er lopen twee grote projecten. Eén daarvan is in 2024 geëindigd, maar het aantal scans daarbinnen is nog niet bekend. De andere loopt door tot in Q3 2025 en omvat ongeveer 200.000 scans.
E-depot
Het e-depot is de archiefbewaarplaats voor de digital born informatie van de gemeente. Ook voor de digitale informatie geldt de wettelijke plicht dat deze duurzaam toegankelijk bewaard moet worden. Feitelijk betreft een e-depot het geheel van organisatie, beleid, processen en procedures, financieel beheer, personeel, databeheer, databeveiliging en aanwezige hard- en software, dat duurzaam beheren en raadplegen van te bewaren digitale archiefbescheiden mogelijk maakt. In 2024 is het systeem voor het e-depot aangeschaft en ingericht.
Verbouwing Noodzetel
De verbouwing om de eerste verdieping in de ondergrondse Noodzetel geschikt te maken als archiefbewaarplaats is in 2024 gestart en wordt in 2025 opgeleverd.
Zichtbaar en bereikbaar
Het HGA heeft zich op veel en verschillende manieren aan de stad getoond en de bereikbaarheid verder vergroot. Zo is er een chatdienst opgezet samen met Erfgoed Leiden en omstreken en Stadsarchief Rotterdam. Volgens rooster neemt elke dag één archief de chatdienst voor zijn rekening. Met een gezamenlijke inspanning kan de burger vaker en sneller worden geholpen. Dat gebeurt met de chat op een laagdrempelige manier.
Het HGA was zichtbaar op televisie bij het programma De Erfgenaam op RTL4. Er zijn tien tentoonstellingen te zien geweest in het Atrium en de tramtunnel, onder andere over het werk van fotojournalist Jos van Leeuwen. En er zijn veertien lezingen gegeven. Een van de onderwerpen was 'Geheimen van het Haagse Bos’. Onder de noemer ‘#HaagsDNA’ stond Haagse Hout centraal waarbij het boekje ‘De kortste geschiedenis van Haagse Hout’ is gepresenteerd.
Met het Nationaal Programma Zuidwest worden verbeteringen onder andere op het gebied van wonen doorgevoerd in Den Haag Zuidwest. Het HGA zorgt met het beschikbaar stellen van documentatie over dit deel van de stad dat het Den Haag Zuidwest zoals dat destijds is opgezet wordt bewaard voor de toekomst De verhalen van bewoners uit de wijken hebben daarin natuurlijk ook een plek.
Er is verbinding gelegd met de Stichting Avrasya. Deze stichting bevordert de emancipatie, integratie en participatie van vrouwen met een migratieachtergrond die in Nederland (zijn gaan) wonen. De stichting richt zich met name op vrouwen met een Turkse achtergrond. Avrasya draagt haar archief over aan het Haags Gemeentearchief. Daarmee biedt het HGA een nieuw perspectief in de collecties.
De tijdscapsule die deze zomer is gevonden bij de verbouwing van het Binnenhof wordt de komende 4 jaar bewaard bij het Haags Gemeentearchief. Na de renovatie zal het terugkeren naar zijn oorspronkelijke locatie, aangevuld met hedendaagse voorwerpen.
De website www.haagsgemeentearchief.nl is uitgeroepen tot het beste voorbeeld van open overheid van de gemeente Den Haag. De voorbeelden zijn initiatieven die informatie vanuit de gemeente actief openbaar maken, zoals staat in de Wet Open Overheid. Zo dragen ze bij aan transparante en toegankelijke informatie voor inwoners.
Wat heeft het gekost?
Gemeente archief | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2024 | 4.274 | 710 | 3.564 | N | ||
Begroting 2024 | 4.208 | 660 | 3.548 | N | ||
Resultaat | 67 | N | 50 | V | 17 | N |
Lasten
De lasten zijn voor € 3,2 mln. salarislasten inclusief inhuur en er is voor € 1,1 mln. aan overige goederen besteed.
Baten
De baten bestaat uit een bijdrage van de Stichting Société Gavigniès en van de gemeente Leidschendam-Voorburg voor archivering van collecties.
Media
Media
Wat hebben we bereikt?
Door het jaar heen vonden verschillende belangrijke journalistieke evenementen en bijeenkomsten plaats in Den Haag. De uitreiking en tentoonstelling van de Nieuwsfoto en Sportfoto van het Jaar in het Atrium van het stadhuis, de presentatie van de Journalist van het Jaar bij PIP Den Haag, de uitreiking van de belangrijkste journalistieke prijzen van Nederland, de Tegels, in een volle zaal in de Koninklijke Schouwburg met een inhoudelijk middagprogramma voor studenten en van de European Cartoon Awards in de Centrale Bibliotheek voorafgegaan door een middag met workshops.
De lokale omroep Den Haag FM heeft dagelijks live uitgezonden, ondanks de tijdelijke verhuizing van de studio van de Centrale Bibliotheek naar de Kalvermarkt.
Wat hebben we gedaan?
- Onafhankelijke lokale media zijn ondersteund met subsidies.
- De Stichting Atrium is ondersteund met subsidie.
- Vanuit Podium B in de Centrale Bibliotheek heeft de lokale omroep een extra TV-talkshow Spuigasten over Scheveningen badplaats uitgezonden en in de podcast studio werden door meerdere diensten van de gemeente podcasts opgenomen.
- Het netwerk van digitale muurkranten wordt door veel instellingen en organisaties goed gebruikt. Zo zijn een aantal stadsboerderijen van schermen voorzien en volgen de anderen volgend jaar. Het lokale nieuws van Den Haag FM wordt op al deze schermen vertoond.
- De samenwerking met InHolland is gecontinueerd. In de aanloop naar de verkiezingen voor het Europese Parlement is er in samenwerking met o.a. TU Delft de interactieve expositie ‘fabricated’ gerealiseerd in de Centrale Bibliotheek over hoe de publieke opinie en het stemgedrag beïnvloed worden door kunstmatige intelligentie (AI), misinformatie en algoritmen.
- Om meer jongeren te betrekken bij het nieuws wordt er samengewerkt met de stichting #UsetheNews die een onlineplatform voor journalistieke jongerencontent ontwikkelt. Ook hebben zij een eigen jongerenredactie.
- Free Press Unlimited organiseerde in Nieuwspoort een themabijeenkomst over de cruciale rol van media in conflictsituaties bij het behouden van toegang tot informatie. Daar werden ook de Free Press Awards uitgereikt aan buitenlandse journalisten die met gevaar voor eigen leven in landen werken waar persvrijheid nog ver weg is.
Wat heeft het gekost?
Media | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2024 | 1.863 | 16 | 1.847 | N | ||
Begroting 2024 | 1.953 | 0 | 1.953 | N | ||
Resultaat | 90 | V | 16 | V | 106 | V |
De lasten van Media en media-infrastructuur betreffen met name het verstrekken van subsidies aan publieke omroepen zoals Stadsomroep Den Haag en FunX.
Monumentenzorg
Monumentenzorg
Wat hebben we bereikt?
Het in kaart brengen, beschermen en ontwikkelen van Haags erfgoed, het bereiken en in stand houden van omgevingskwaliteit.
Wat hebben we gedaan?
In 2024 vond de jaarlijkse Open Monumentendag plaats in het 2e weekend van september. Er waren circa 85 monumenten geopend voor publiek. Op De Plaats stond een stand van de gemeente die druk bezocht werd. Er waren routes en folders te krijgen en er was een kunstenaar aan het werk. Ook dit jaar werd via erfgoedambassadeurs een aantal doelgroepen betrokken, waaronder Oekraïners en jongeren.
Vanuit het Cultuurmenu zijn ruim 30 lessen georganiseerd voor het basis en voortgezet onderwijs. Er is subsidie verstrekt aan het nationaal herdenkingscentrum Oranjehotel, mobiel en funerair erfgoed. Ook hebben 29 religieuze instellingen onderhoudssubsidie ontvangen voor monumentaal religieus erfgoed.
In 2024 zijn 35 objecten aangewezen als monumenten. In 2024 is verder gewerkt aan de volgende publicaties in de VOM reeks over Jugendstil en Haags Erfgoed.
In mei is het laatste jaarverslag van de Welstands- en Monumentencommissie gepresenteerd, aangezien de commissie vanaf januari 2025 Adviescommissie omgevingskwaliteit en cultureel erfgoed is.
Voor de actualisatie van zowel de Monumentenapplicatie als de welstandsviewer, zijn werkzaamheden verricht. Beide projecten zijn nagenoeg klaar.
Wat heeft het gekost?
Monumentenzorg | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2024 | 1.443 | 20 | 1.423 | N | ||
Begroting 2024 | 1.371 | 0 | 1.371 | N | ||
Resultaat | 72 | N | 20 | V | 52 | N |
De lasten bestaan enerzijds uit € 0,8 mln. apparaatslasten. € 0,6 mln. betreft programmalasten, waaronder € 0,4 mln. voor het uitgeven van verschillende subsidies.
Bibliotheek Den Haag
Bibliotheek Den Haag
Wat hebben we bereikt?
Inwoners kunnen in Bibliotheek Den Haag gebruik maken van de collectie, een plekje vinden om te werken of studeren en anderen ontmoeten. Bibliotheek Den Haag ondersteunt dit door te streven naar een aanbod van een diverse collectie, toegankelijke activiteiten en een vernieuwende programmering. Naast boeken kunnen bezoekers ook terecht voor muziek, lezingen, debatten en workshops. Zo stimuleren we leren, vermaak en het opdoen van inspiratie.
Met 17 vestigingen verspreid over de stad is Bibliotheek Den Haag een plek voor persoonlijke ontwikkeling, informatie en ontmoeting in de stad. Onze dagelijkse praktijk wordt gevormd door de vijf wettelijke maatschappelijke taken en de publieke waarden van openbare bibliotheken (WSOB): ter beschikking stellen van kennis en informatie, bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie, bevorderen van lezen en het laten kennismaken met literatuur, organiseren van ontmoeting en debat en laten kennis maken met kunst en cultuur.
Wat hebben we gedaan?
Verruiming openingstijden Centrale Bibliotheek en Laakkwartier
Alle voorbereidingen voor het verruimen van de openingstijden van de Centrale Bibliotheek en Laakkwartier hebben plaatsgevonden zodat deze per 2 januari 2025 in konden gaan. De nieuwe openingstijden zijn bepaald na onderzoek onder leden en niet-leden. De Centrale Bibliotheek is 11 uur per week meer open en Laakkwartier 20 uur extra. Ook is er met de langere openingstijden meer ruimte voor activiteiten zoals taalgroepen, lezingen en concerten. Zie ook de commissiebrief ‘Verruiming openingstijden Centrale Bibliotheek en vestiging Laakkwartier’ (RIS320632 ).
Nieuwe wijkbibliotheken
In het coalitieakkoord ‘Voor een stad die tegen een stootje kan’(RIS313189 ) is geld beschikbaar gesteld voor een permanente vestiging in Moerwijk. In 2024 heeft hiervoor het locatie-onderzoek plaatsgevonden.
Met de toekenning van het Rijk uit de ‘SPUK bibliotheekvoorzieningen’ is financiering beschikbaar gekomen voor een nieuwe bibliotheek in Mariahoeve. In 2024 is een locatiestudie gedaan en zijn alle voorbereidingen in gang gezet rondom participatie met bewoners en partners. Zo zijn hun behoeften duidelijk geworden rondom collectie, inrichting en dienstverlening.
Bij de restylingen van de wijkbibliotheken Laakkwartier en Wateringse Veld zijn bewoners actief betrokken bij het planvormingsproces met hulp van Haags samenspel. In Laakkwartier hebben 294 bewoners meegedacht en in Wateringse Veld 365 bewoners en 10 kinderen die verenigd zijn in een Kinderraad. Voor Laakkwartier is een ontwerp opgesteld waarbij niet alleen een nieuwe activiteiten-/onderwijsruimte wordt gemaakt (waarvoor middelen uit het coalitieakkoord ‘Voor een stad die tegen een stootje kan’ beschikbaar zijn), maar de gehele bibliotheek vernieuwd wordt zodat de bibliotheek aantrekkelijker wordt en meer gebruiksmogelijkheden krijgt. Zo krijgt de bibliotheek bijvoorbeeld ook een bijzondere kinderafdeling, nieuwe plekken om te lezen en te werken/studeren en worden installaties verduurzaamd.
Programmering
Bibliotheek Den Haag heeft – samen met maatschappelijke en culturele partners – in 2024 een breed programma aangeboden rond de bevordering van taalontwikkeling, (voor)leesplezier en mediawijsheid, het stimuleren van het ontwikkelen van basisvaardigheden (taal en digitaal), en de programmering van cultuur en activiteiten rond maatschappelijke thema’s. De start van de Bibliotheek op school in Den Haag en het continu doorontwikkelen van de Informatiepunten Digitale Overheid zijn daarin belangrijke pijlers.
De Bibliotheek op school
De aanpak ‘de Bibliotheek op school’ wordt opgezet in samenwerking tussen de dienst OCW, Bibliotheek Den Haag en scholen. Hiervoor zijn middelen beschikbaar in het Actieplan Taal (RIS316363 ) en vanuit het ministerie van OCenW. Vanaf schooljaar 2024/2025 zijn 39 scholen aangesloten bij de aanpak. De ambitie is elk jaar nieuwe scholen aan te laten sluiten.
Informatiepunten Digitale Overheid (IDO)
Er zijn bij de Informatiepunten Digitale Overheid in 2024 ruim 5.500 vragen geregistreerd. Dat zijn ruim 550 meer vragen dan in 2023. Een aanzienlijk deel van de bezoekers kon met de ondersteuning verder zelfstandig de zaken regelen, anderen werden doorverwezen naar partnerorganisaties of hebben zich ingeschreven voor een cursus of spreekuur in hun bibliotheekvestiging om digitaal- of taalvaardiger te worden. De bibliotheek bekostigt de IDO’s vanuit de SPUK Informatiepunten Digitale Overheid.
Wat heeft het gekost?
Openbare bibliotheek | Bedragen x €1.000 | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Lasten | Baten | Saldo | ||||
Rekening 2024 | 29.441 | 3.992 | 25.449 | N | ||
Begroting 2024 | 29.156 | 4.457 | 24.699 | N | ||
Resultaat | 285 | N | 465 | N | 749 | N |
De lasten betreffen de personele inzet inclusief extern personeel voor € 13,6 mln., huisvestingskosten van € 10,4 mln. en € 5,4 mln. aan overige lasten (o.a. aanschaf collectie, te betalen leenrecht en kosten van activiteiten).
De baten betreffen vooral inkomsten uit lidmaatschappen, vergoedingen voor diensten (oa printen en gebruik internet), bijdragen voor programmering waaronder voor de bibliotheek op school en de IDO’s.
Financieel resultaat activiteit Bibliotheek € 0,7 mln. N / I
Lasten: € 0,3 mln. N / I
De lasten zijn € 0,3 mln. hoger (overige verschillen).
Baten: € 0,5 mln. N / I
De baten zijn bijna € 0,5 mln. lager (overige verschillen).